HABERMAX. DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, Trakya’nın su kaynaklarından Tunca Nehri’nde yaşanan şiddetli kuraklık ve ekolojik tahribat nedeniyle Tarım ve Orman Bakanı’na yazılı soru önerisinde bulundu. Rızvanoğlu, nehirlerdeki debi kaybının yalnızca doğayı değil, tarımı, geçim kaynaklarını ve bölgelerdeki büyümenin doğrudan tehdit ettiğini belirtti. Tunca’nın önemine dikkat çeken Rızvanoğlu, hem Meriç-Ergene Eylem Planı’nın akıbetini hem de HES planlarını sordu. Su yönetimi, koruma sistemleri, izleme çalışmaları ve iklim uyum planlarına dair somut bilgi talep etti.
“Tunca Nehri Trakya için yaşamsal sahip oldukları”
Rızvanoğlu nehirde yaşanan suları şu şekilde değerlendirerek “Tunca Nehri, Edirne ilinden kapsamlı Meriç Nehri’ne katılan, Trakya’nın hem ekolojik açıdan hem de kendi başına üretim açısından yaşamsal iklime sahip bir yüzey suyu karşılığında yaşamsal olarak sahip olduğu bir yüzey suyu arasında. Ancak son yıllarda durma iklim dağılımı, düşen yağışlar, aşırı sıcaklıklar ve suyun yanlış kullanımı gibi nehirde oranda su kaybı yaşanmaktadır. Düzenli olarak sürdürülebilirliğini sağlayan çok yönlü bir kriz işaret etmektedir. dedi.
“Eylem planları ne kadar hayata geçirildi?”
Rızvanoğlu Tunca Nehri’nin önemine vurgu yaparak “Tunca Nehri, aynı zamanda Meriç-Ergene Havzası içinde yer almakta olup, 2018 tarihli ‘Meriç-Ergene Nehir Havzası Koruma Eylem Planı’ kapsamında tutulması gereken depolama birimleridir. Ancak aradan yıllara rağmen, bu planında başarının ne ölçüde eylem geçirdiği, ne kadarının güncelliğini koruduğu ve kuraklık beklediği Projeye göre daha fazla şeffaflık ve kamu bilgilendirmesi da artırılıyor. ifadesinde bulundu.
Rızvanoğlu Tarım ve Orman Bakanı’na şu ayrıntılara yönelikti:
“İzleme ve arıtım çalışması yapılamakta mıdır?”
“Halihazırda elde edilen yalnızca 5 metreküpe kadar düşen su, Tunca Nehri’nde çeltik üretimi başta olmak üzere yönetim ciddi biçimde tehdit etmektedir. Nehirde biriken dip yağmurunun altyapısını olumsuz etkiler; azot ve fosforun dağıldığı Su yönetiminin daha etkin hale getirilmesi adına ne gibi önlemler uygulanıyor mu?
“Meriç-Ergene Planı Ne Kadar Uygulandı?”
“Tunca Nehri’nin içinde yer alan Meriç-Ergene Havza Koruma Eylem Planı’nda hedeflenene kadar kaçı hayata geçirilmiştir? Uygulama oranı nedir?”
“2018’den bu yana hangi adımlar atıldı?”
“Havza planında yer alan su yönetimi, dere ıslahı, yer altı su rezervlerinin korunması ve imzalanmasının belirtilmesi gibi referanslarda 2018’den bu yana hangi somut adımlar atılmıştır?”
“Plan güncellendi mi?”
“Planın ilanından bu yana yapılan güncellemeler veya değişiklikler var mıdır? Varsa, bu revizyonların içeriği ve gerekçesi nedir?”
“Tunca Nehri özel koruma uygulamaları alacak mı?”
“Tunca Nehri bölgesi ve havzası için ayrı bir koruma sistemi (özel çevre koruma bölgesi, hassas alan, sulak alan vs.) ilan edilmekte midir?”
“Kuraklığa karşı acil eylem ve yönetim destek planı var mı?”
“Bakanlığız, Tunca Nehri’nde yaşanan debi ve kuraklık riski nedeniyle, bölgesel büyüme ve yönetimin üretimin etkilenmesini önlemek adına yeni bir entegre önleme paketi hazırlamayı planlamakta mı? Ayrıca bölgesel tarımda iyi tarım uygulamaları ile sürdürülebilir hayvancılığın teşvik edilmesine yönelik bir destek programı mevcut mudur?”
“Tunca’da HES Planı gündemimde mi?”
“2018 tarihli Meriç-Ergene Nehir Havzası Yönetim Planı’nda, ‘Meriç-Ergene Havza Koruma Eylem Planı’ndan elde edilen bilgiye göre, yakın gelecekte Tunca Barajı’nda bir hidroelektrik santral (HES) kurulmasının planlandığı’ belirtilmektedir.
“Ekolojik izleme yapılıyor mu?”
“Tunca Nehri’nde son yıllarda gözlenen debi düşüşünün bölgedeki sucul ekosistemler ve biyoçeşitlilik üzerindeki enfeksiyonlara ilişkin herhangi bir ekolojik izleme çalışması yürütülmekte midir? Nehirde gözlenen habitat kaybı ya da türlerin kesintilerinde azalma tespit edilmiş midir?”
“Tunca Nehri için iklim uyum planı var mı?”
“Tunca Nehri’nde yaşanan su seviyesinin bozulması ve kuraklık tehdidi, Türkiye’nin iklim değişikliğine uyum çözümleri kapsamında nasıl ele alınır? Bölge özelinde geliştirilmiş bir uyum planı veya risk değerlendirme çalışması mevcut mudur?”