HABERMAX.Yeşilay, 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü özelinde “Yeni Geliştirilen Tütün ve Nikotin Ürünleri ile Tütün Kontrolü” üzerine düzenlediği uluslararası sempozyumda, tütünün yanı sıra elektronik sigarayla yeni geliştirilen tütün ve nikotin ürünlerinin yaşamsal risklerine dikkat çekti. Dünyanın çeşitli ülkelerinden, alanında uzman katılımcılarla düzenlenen sempozyumda 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla “Bir Gün Değil Bugün” çağrısında bulunuldu.
Isıtılmış tütün ürünleri geleneksel sigaradan daha az zararlı değil!
Yeni gelişmekte olan nikotin ve tütün ürünlerine dikkat çeken Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Isıtılmış tütün ürünleri; zararı azaltılmış veya insanların geleneksel sigarayı bırakmalarına yardımcı olabilecek tütün ürünleri olarak tanıtılmaktadır. Aksine bireyi, kansere sebep olan toksik emisyonlara maruz bırakır. Ayrıca, geleneksel sigaralardan daha az zararlı olduklarını gösteren bir kanıt da yoktur. Elektronik sigaralar ise tütün içermez ancak sağlığa zararlıdır ve güvenli değildir. Kalp ve akciğer hastalığı riskini artırır, fetüse de zarar verebileceğinden hamileler için daha da tehlikelidir” ifadelerinde bulundu.
Tütün kullanımı erken yaşta başladığında bağımlılık riski artıyor
Yeşilay’ın alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılıklarına karşı, bilimsel ve kanıta dayalı bir politika izlediğini kaydeden Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, tütün bağımlılığına ilişkin şu bilgileri verdi:
“Yeşilay olarak tütün ürünlerinin kullanımıyla mücadelede yaklaşımımız halk sağlığı temelli ve önleyicilik odaklıdır. İnsanlarımızın tütün ürünlerinin olumsuz etkilerine hiçbir zaman maruz kalmamasını savunuyoruz. Bu ürünlere erken yaşta başlamanın bağımlılık geliştirme riski ile sağlık üzerindeki zararları artırdığına ve tedaviyi zorlaştırdığına dair bilimsel verileri hatırlatmaktayız. Bu sebeple tütün ürünlerinin kullanımı ile mücadelede çocuklara ve gençlere ayrıca özel önem vermekteyiz. T.C. Sağlık Bakanlığı iş birliğiyle hayata geçirdiğimiz ‘Bırakabilirsin’ mobil uygulamasında da tütün bağımlılığından kurtulmak isteyenlere ihtiyaç duydukları destekleri sunuyoruz.”
Tütün kullanımı 20’den fazla kanser türü için risk faktörü
“Dünya Sağlık Örgütü ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları; bizlere tütün kullanımına dair dikkate değer bilgiler ile veriler vermektedir. Tütün kullanımı kardiyovasküler ve solunum yolu hastalıkları, 20’den fazla farklı kanser türü veya kanser alt türü ve diğer birçok sağlık durumu için önemli bir risk faktörüdür. Dünya Sağlık Örgütünün ‘Dünya Sağlık İstatistikleri 2022 Raporu’na göre, 15 yaş ve üzeri dünya nüfusunun tahminen yüzde 22.3’ü tütün ürünü kullanıyordu; bu oran 2000 yılında dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri (yüzde 32.7) kadardı. 2000 yılında 15 yaş ve üzerindeki erkeklerin yaklaşık yarısı (yüzde 49.3) ve kadınların altıda biri (yüzde 16.2) tütün ürünü kullanıyordu. 2020 yılına gelindiğinde, tütün kullanan erkeklerin oranı yaklaşık üçte bire (yüzde 36.7) düşerken, kadınların oranı on üçte bire (yüzde 7.8) düşmüştür.
Elektronik sigaranın satışı 32 ülkede yasaklandı
Prof. Dr. Mücahit Öztürk şu bilgileri de paylaştı: “2019 yılı verileriyle derlenen Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü’nün 2022 yılı Raporu’na göre Avrupa genelinde insanların yüzde 3.6’sı elektronik sigara veya benzeri elektronik cihazları her gün veya ara sıra kullanmıştır. Bu oran 15-24 yaş arası bireylerde daha yüksektir. Neredeyse tüm Avrupa Birliği ülkelerinde düzenli elektronik sigara kullanımı erkekler arasında kadınlardan daha yaygındır. 15 yaş ve üstü erkeklerin yüzde 4.5’i, kadınların yüzde 2.6’sı düzenli olarak elektronik sigara kullanmıştır. Daha genç bireyler arasında, 15-24 yaşındaki erkeklerin yüzde 6.4’ü düzenli olarak elektronik sigara kullanırken; aynı yaştaki kadınların yüzde 3.7’si düzenli olarak elektronik sigara kullanmıştır.” Ayrıca 111 ülkede elektronik sigarayı yasal olarak düzenleme amacıyla birtakım adımlar atılmaya çalışıldığını da belirten Öztürk: “2,4 milyar nüfusa sahip 32 ülke elektronik sigara satışını yasaklamış, 3,2 milyar insanı kapsayan 79 ülke ise bir veya daha fazla yasal önlemi kabul etmiştir. Elektronik sigara satışını yasaklayan ülkelerden 18’i orta gelirli, 9’u yüksek gelirli ve geri kalan 5’i düşük gelirli ülkedir. 79 ülke tarafından alınan mevcut düzenlemeler ise ortak bir yaklaşımı olmayan çeşitli önlemleri içermektedir. 84 ülkede ise hâlâ herhangi bir yasak veya düzenleme bulunmamaktadır. Bu durum onları bu ürünün zararlarına ve endüstrinin faaliyetlerine karşı özellikle savunmasız bırakmaktadır” dedi.
Yeşilay Hakkında
1920 yılında faaliyetlerine başlayan Yeşilay, insan onurunu ve saygınlığını temel alan, toplumu ve gençliği ayrım gözetmeden zararlı alışkanlıklardan korumak için çalışan, millî ve ahlaki değerleri gözeterek bağımlılıklarla mücadele eden; ulusal ve uluslararası düzeyde önleyici ve rehabilite edici halk sağlığı ve savunuculuk çalışmaları yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Alkol bağımlılığıyla mücadele hedefiyle kurulmuş; kuruluşundan günümüze bağımlılık türleri arttıkça Yeşilay’ın tüzüğüne yeni çalışma alanları eklenmiştir. Alkolden sonra tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılığı mücadele alanlarına dâhil olmuştur.
Türkiye genelinde 120 Yeşilay şubesi, dünya genelinde 97 Ülke Yeşilayı bulunmaktadır. 2015 yılında Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM), Türkiye genelinde ve KKTC’de toplam 107 yerde, bağımlı bireyler ile yakınlarına ücretsiz psikososyal hizmet desteği sağlamaktadır. 115 Danışma Hattı ile çağrı merkezi hizmeti de bulunmaktadır.
Toplumu bağımlılıklardan korumak ve bilinçlendirmek için yaptığı çalışmalarından dolayı Yeşilay, 1934 yılından bu yana “Kamuya Yararlı Cemiyetler” arasında yer almaktadır. Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) Özel Danışmanlık Statüsü’ne ve Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Türkiye Mükemmellik Ödülü’ne sahiptir.