Enerji piyasası verilerine göre, Avrupa piyasalarında bin metreküp doğalgazın fiyatı ortalama olarak 110-120 dolar seviyelerinde. Türkiye’ye gelen gazın fiyatı ise 250-280 dolar civarında. Başka deyişle Türkiye’ye doğalgaz yaklaşık iki kat daha maliyetli ulaşıyor. Enerji fiyatları artıyor, kur yükseliyor. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde doğalgazda bir indirim de mümkün gözükmüyor…
2018 yılı Ağustos ayından bugüne kadar doğalgaz ve elektriğe 5’er kez zam yapıldı. 18 ayda doğalgaz ve elektrik yüzde 71 zamlandı. 2018 yılında 100 TL olan fatura, gelen zamlar sonrası sadece 18 ayda 171 liraya yükseldi. AKP hükümeti, genel olarak doğal gaz zamlarını yaz aylarında yapıyor. Zira tüketim az olduğu için vatandaşlar zamların sonuçlarını tam olarak göremiyor. Doğalgaza son zamlar yine geçtiğimiz yıl 1 Ağustos (yüzde 15) ve 1 Eylül (yüzde 15) tarihlerinde, kışa girmeden yapılmıştı. İşte o zamların sonuçları yeni yeni görülmeye başladı. Havaların soğumasıyla birlikte yakılan kombiler, faturaları şişirdi.
SOSYAL MEDYADA İSYAN VAR!
Gelen faturalarla şok olan vatandaşlar sosyal medyada isyan etti. Twitter’da açılan #doğalgazfaturası etiketi kısa sürede onbinlerce kez paylaşıldı. Türkiye’nin her yerinden yüzlerce fatura yayınlandı. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa… Soğukların tam olarak başlamadığı Aralık döneminde bile 2+1 evlere gelen faturalar 550-600 lirayı geçti. 800 hatta 900 TL’den fazla gelen fatura bile var.
ELEKTİRİKLE ISINANLAR YANDI!
Şişen sadece doğalgaz faturaları değil. Elektirik faturaları da uçtu. Isınmak için klima ya da elektirikli soba kullananlar gelen 500-600 liralık faturalarla şok oldu. 800 liranın üzerinde elektrik faturası gelen konutlar var. Paylaşılan 835 liralık bir elektrik faturasında enerji kullanım bedeli 421 lira görülüyor. Faturanın 252 lirası ise ‘Dağıtım Bedeli’ olarak tahsil edilmiş.
163 TL’LİK FATURANIN 53 LİRASI DAĞITIM BEDELİ
CHP’li Candan Yüceer de yüksek faturalara tepkisini sosyal medyada gösterdi. Yüceer, “Vatandaşın ödediği 100 liralık elektrik faturasının sadece 48 lira 40 kuruşu elektrik bedeli. Faturanın yaklaşık 3’te biri ‘Dağıtım Bedeli’ adıyla şirketlerin kasasına gidiyor. Kalan yüzde 19’da vergiler ve fona… İşsizlik ve pahalılıkla boğuşan halka zulümdür bu!” diyor.
2019 yılı Ekim-Kasım-Aralık döneminde ödenen 163 liralık faturanın 48 lirası (yüzde 29,4) dağıtım bedeliydi. Yeni düzenlemeyle(!) bu oran yüzde 32,5’e çıkarıldı. Bugün ödenecek 163 liralık faturanın 53 lirası dağıtım bedeli.
TV+BUZDOLABI+KOMBİ= 150 TL FATURA!
Faturasını paylaşan bir başka sosyal medya kullanıcısı ise tepkisini, “Sadece iki kişi. Çalışan; TV, buzdolabı, kombi. #elektrikfaturası. 150 TL” sözleriyle gösteriyor. Bir başka vatandaş ise doğalgaz faturasından dertli: “4+1 full ısı izolasyonu olan evimde kombi 1 ay boyunca sabit 40 derecede yandı. Sonuç 860 tl fatura!”
ADANA’DA 702 LİRA DOĞALGAZ FATURASI
Bir başka kullanıcı ise, “Son gelen faturadaki tüketim miktarı geçen sene bu dönemle aynı ama gelen faturalara bakınca geçen yılki 245 TL bu seneki 375 TL.” ifadelerini kullanıyor. Kışları kara kış görmeyen Adana’dan bir sosyal medya kullanıcısı şöyle diyor: “4 petek. En düşük derecede. 702 TL ve burası Adana!”
ISINMAK İÇİN ÇALIŞIYORUZ!
“2+1 ısı yalıtımsız evde 655 geldi fatura. Üstelik gerçek bir ısınma için şömine de yakıyorum. Yarım ton odun 600 TL. 1,5 ayda bitti odun. Resmen ısınmak için çalışıyorum. (…) Bize de 906 TL geldi… Hala arıyoruz ama kaynağı maalesef bulamadık. (…) 743 TL Doğalgaz faturası geldi. Bunu hapis cezasına nasıl çevirebilirim. (…) 963 TL. Bu sene ilk yakıyoruz. Yeni geldi ilçemize doğalgaz. Acemiliğimize geldi sanırım böyle sıcak sıcak oturacağız zannetmiştik. Şimdi battaniyeyle oturuyoruz. “Sen kim doğal gaz yakmak kim hadsiz “ dedi bize kombi.”
Fahiş faturalara, İGDAŞ’tan taksit uygulaması
İstanbul Gaz Dağıtım Sanayii ve Ticaret A.Ş (İGDAŞ), doğalgaz faturalarına vade farksız taksit uygulaması başlattı. Çalışmaya 13 banka katılacak. İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, “Havaların soğumasıyla birlikte, doğalgaz tüketimleri de artmaya başladı. Biz de abonelerimizin artan ısınma giderlerini kolayca ödemelerini sağlamak amacıyla taksit kampanyası başlattık. Bankalarla görüşmeler yaparak kampanyamıza katılımlarını sağladık. Amacımız, abonelerimizin hayatını kolaylaştırmak.” dedi.
Tüketim azalıyor ama fatura kabarıyor
Doğalgaz fiyatları dünyada son bir yılda yüzde 50 oranında düştü. Aslında Türkiye’de de fiyatların aşağı çekilmesi gerekiyordu ancak tam tersi, zam üstüne zam yapıldı. Son üç zamla doğalgaz fiyatları yüzde 44 arttı. Eğer dünyadaki gibi olsa ve doğalgaza yüzde 50 indirim yapılsaydı 1 yıl önce 200 lira gelen fatura bugün 100 lira civarında olacaktı. Ancak zamlar yağmur gibi yağdığı için 100 lira olması gereken fatura bugün 288 lira olarak geliyor. Yani Türk vatandaşlar, 100 lira ödemeleri gereken doğalgaza 288 lira ödüyor.
ZORAKİ TASARRUF!
Doğalgaz fiyatlarındaki artış insanları ‘tasarrufa’ yönlendirdi. Artık Türkiye’de vatandaşlar kombiye dokunmaya korkuyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) yayımladığı “2018 Aralık Ayı Doğal Gaz Piyasası Sektör Raporu”na göre, Türkiye’de 2017’de 53 milyar 322 milyon metreküp doğalgaz tüketilmişti. Türkiye’nin doğal gaz tüketimi 2018’de bir önceki yıla göre yüzde 8,28 azalışla 48 milyar 907 milyon metreküpe indi. 2019’da ise rakam yaklaşık 44 milyar metreküpe kadar geriledi.