HABERMAX. DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, 500’lük ve 1000’lik banknotun tedavüle verilmesini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı. Meclise kanun teklifi sunan Avşar, son üç yılda yaklaşık dört kat artan enflasyon etkisi ve Türk lirasının alım gücündeki reel düşüş ile piyasadaki banknotların yaklaşık yüzde 95’inin 200 ve 100 TL’lik birimlerden oluştuğuna dikkat çekti. Büyük kupürlerin küçük kupürleri piyasadan sildiğini ve bu durumun vatandaşları hem kurumsal hem de bireysel anlamda sıkıntıya soktuğunu söyleyen Avşar; “Bu sebeplerden dolayı gündelik hayatı kolaylaştırmak ve bir banknotla daha çok ihtiyacın karşılanmasına olanak sağlamak amacıyla kanun teklifi verdik” dedi.
Avşar, teklifin; 500 ve 1000 Türk Lirası değerinde banknotların 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu uyarınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından tedavüle verilmesini içerdiğini söyledi.
‘Vatandaşımız hem kurumsal hem de bireysel anlamda sıkıntı yaşamaktadır’
Avşar, yüksek enflasyonla birlikte TL’deki alım gücünün reel olarak düşmesi sonucu nakit para kullanımında yaşanan fiziki taşıma zorluğu ve alışveriş problemleri dolayısıyla vatandaşların hem kurumsal hem de bireysel anlamda sıkıntı yaşadığını söyledi.
‘Son üç yılda enflasyon yaklaşık dört kat artmıştır.’
Enflasyonun son yıllardaki yükselme trendine değinen Avşar, “TÜİK ölçümüyle enflasyon baz alınırsa 2021’de 100 TL’lik mal sepeti, 2024’te 390 TL civarındadır. Kabaca 4 katlık bir enflasyon söz konusudur. Bu yüzden, cüzdanda ve cepte bulundurulan, sokaktaki alışverişlerde gereken nakit para ihtiyacı büyümüştür” şeklinde konuştu.
‘Piyasadaki TL banknotların yaklaşık yüzde 95’i, 200 ve 100 TL’lik banknotlardan oluşmaktadır.’
“Nitekim dolaşımdaki banknot dağılımına bakıldığında şöyle bir tablo karşımıza çıkmaktadır” diyen Avşar, “Piyasadaki TL banknotların yaklaşık yüzde 95’i, 200 ve 100 TL’lik birimlerden oluşmaktadır. 25 ve 50 kuruşluk madeni paralar ise neredeyse hiç kullanılmamaktadır” ifadesini kullandı.
‘Büyük kupürler küçük kupürleri piyasadan silmektedir’
Avşar, paranın alım gücünün reel olarak düşmesi sonucu küçük kupürlerin bir anlam ifade etmediğini ve piyasadaki dolaşımının çok azaldığını belirtti.
Avşar, “Merkez Bankası bir üst kupürleri yani 500’lük ve 1000’lik banknotları çıkarmaktan imtina ettikçe en büyük kupürler küçük kupürleri piyasadan silmektedir. Buna 100’lükler de dahildir” dedi.
‘Gündelik hayat daha kolaylaşacak ve bir banknotla daha çok ihtiyacın karşılama olanağı sağlanacaktır’
Avşar, teklifin gerekçesinde bu düzenleme ile banka ATM’lerinde küçük kupürlerin yer bulmasına olanak sağlanacak, bankaların ankes yönetimleri daha az strese girecek ve ATM’lerde depolanacak TL miktarı değer artışıyla fiziksel olarak alan açılıp küçük kupür çeşitliliğinin artırılmasına olanak sağlayacağını belirten Avşar, “Bununla birlikte halk nezdinde gündelik hayatta banknot kullanımı daha kolaylaşacak ve bir banknotla daha çok ihtiyacı karşılama olanağı sağlanacaktır” ifadesini kullandı.
‘Teklif; 500 ve 1000 Türk Lirası değerinde banknotlar 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu uyarınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından tedavüle verilmelidir’
Bu kapsamda 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki banknotlar tedavüle verilmesi ve gerek kurumsal gerekse bireysel açıdan yaşanan problemlerin bertaraf edilmesi gerektiğini söyleyen Avşar; “Bu gerekçeyle 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmesi gerekmektedir” dedi.
‘EK MADDE 1- 500 ve 1000 Türk lirası değerinde banknotlar 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu uyarınca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından tedavüle verilir. Anılan banknotların tedavül miktarı ile boyut, renk, malzeme, çözünürlük, üzerinde bulunacak ibareler ve benzeri hususları ile ilgili şartlar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenir.’