HABERMAX. Ülkenin dört bir yanında yaşanan TOKİ mağduriyetleri, binlerce vatandaşın yaşamını olumsuz etkiliyor. Son olarak İstanbul Tuzla’da 5750 TOKİ mağduru vatandaşın kitlesel basın açıklamasıyla konu yeniden ülke gündemine taşındı. Bu kapsamda, çeşitli şehirlerdeki TOKİ projelerindeki sorunlar da dikkat çekiyor. Bu bağlamda milletvekili olarak dile getirilen sorular, TOKİ’nin uygulamalarının ve vaatlerinin sorgulanmasını amaçlıyor. İşte bu sorular ve olası yanıtları:
Olası Yanıt:
TOKİ projelerindeki değişiklikler genellikle mali ve ekonomik nedenlerle açıklanmaktadır. İnşaat maliyetlerinin artışı, ekonomik dalgalanmalar veya bütçe kısıtlamaları, vaat edilen sabit koşullarda değişikliklere neden olmuş olabilir. Ayrıca, yerel yönetimlerin ve TOKİ’nin finansal durumu da bu değişiklikleri etkileyebilir.
Soru 2:
Başlangıçta açıklanan 2 artı 1 evler için 835 TL ve 3 artı 1 evler için 1022 TL’lik aylık taksitlerin; 17 bin ile 21 bin lira arasına yükseltilmesiyle birlikte, bu evleri hangi dar ve sabit gelirli vatandaş kesiminin ödeyebileceği var sayılmıştır?**
Olası Yanıt:
Konutların taksitlerinin artışı, hedeflenen dar gelirli kesimin ödemelerini güçleştirmiştir. Bu değişiklikler, ekonomik ve mali koşullardaki değişikliklerin yansıması olabilir. Ancak, taksitlerin artışıyla birlikte dar gelirli vatandaşların konut edinme hakkı tartışmalı hale gelmiştir.
Soru 3:
Ödeme süresi için 240 ay sözü verilmişken, bu sürenin 180 aya indirilmesinin “haklı” gerekçesi tam olarak nedir?
Olası Yanıt:
Ödeme süresinin kısaltılması genellikle mali yönetim ve risk azaltma stratejileriyle ilişkilidir. TOKİ ve diğer ilgili kurumlar, uzun vadeli finansal yükümlülükleri azaltmak veya ekonomik dengeleri korumak amacıyla ödeme sürelerini kısaltmış olabilir.
Soru 4:
TOKİ konutlarında KDV oranı yüzde 1 iken, bir anda yüzde 10’a yükseltilmesi, bu dar gelirli insanlara “hakkınızdan vazgeçin!” demek değil midir?
Olası Yanıt:
KDV oranındaki artış, mali yüklerin arttığını ve devletin bütçe dengelerini koruma çabasını yansıtabilir. Ancak, bu artışın dar gelirli vatandaşlar üzerindeki etkileri göz önüne alındığında, bu durumun sosyal adaleti zedeleyip zedelemediği de değerlendirilmelidir.
Soru 5:
TOKİ, inşaat rantı elde etmek üzere konut üreten bir müteahhit şirketi midir, yoksa kuruluş amacında da açıklandığı gibi, dar ve sabit gelirli vatandaşların başını sokabileceği evleri uygun koşullarda yapması gereken özerk bir kamu kurumu mudur?
Olası Yanıt:
TOKİ, kamu kurumları arasında yer alır ve esas amacı dar gelirli vatandaşlara uygun konutlar sağlamaktır. Ancak, bazı uygulamalarının özel sektörden etkilenebileceği veya ekonomik teşviklerin TOKİ’nin asli misyonuna zıt sonuçlar doğurabileceği gözlemlenebilir.
Soru 6:
Ev edinme hakkı kazanan vatandaşın satın alma koşullarını sonradan değiştirerek, ödemelerini imkansız hale getirmekle; TOKİ’yi amacından uzaklaştırmış, dar gelirlinin ev sahibi olma beklentisini hayal kırıklığına uğratmış olmuyor musunuz?
Olası Yanıt:
Konut edinme koşullarındaki değişiklikler, dar gelirli vatandaşların mağduriyetine yol açabilir ve TOKİ’nin amacını sorgulatabilir. Bu tür değişiklikler, vatandaşların ev sahibi olma umutlarını zedeleyebilir ve TOKİ’nin kamu misyonunu yerine getirme yeteneğini etkileyebilir.
Bu sorular ve olası yanıtlar, TOKİ projelerindeki mağduriyetlerin daha iyi anlaşılmasını ve çözüm önerilerini gündeme getirmeyi amaçlıyor. Kamuoyunun ve yetkililerin bu konuda daha duyarlı ve çözüm odaklı yaklaşmaları bekleniyor.