Küresel gıda fiyatları, birbirini izleyen üç ayın ardından Ocak ayında da artış gösterdi. FAO Gıda Fiyat Endeksi, Ocak 2020’de bir önceki aya göre yüzde 0,7, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,3’lük artışla 182,5 değerini aldı.
Beş temel emtianın uluslararası piyasalardaki aylık fiyat değişimlerini yansıtan BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Gıda Fiyat Endeksi, en çok ticareti yapılan gıdaların fiyatlarındaki artışlarla Ocak ayında da yükseldi.
Yükselişini dört aydır sürdüren endeks, Ocak 2020’de, Aralık 2019’a göre yüzde 0,7 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,3’lük artış oranıyla ortalama 182.5 puan seviyesinde oluştu.
FAO Gıda Fiyat Endeksi’nde Ocak ayındaki artışta, esas olarak bitkisel yağ, şeker ve buğday fiyatlarındaki artışlar etkili oldu.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza tohumu yağlarının fiyatlarının artmasıyla Ocak’ta yüzde 7 artarak, 176,3 puanla, üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Ancak fiyatlar Ocak ayının ikinci yarısında gerçekleşen ticari belirsizlikler, coronavirus salgını etkisi ve Hindistan ile Malezya arasındaki ticari gerginlikler sebebiyle düşüş gösterdi.
FAO Şeker Fiyat Endeksi, birçok büyük üretici ülkenin şeker üretiminin çok daha düşük olması beklentisiyle yüzde 5,5 arttı ve 200,7 puan oldu. Artış, Brezilya para biriminin süregelen zayıflığı ve şeker kamışından etanol yapma talebini etkileyen ham petrol fiyatlarındaki azalma ile düşüş gösterdi.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, buğday fiyatlarının yükselmesi, ardından mısır ve pirincin sağlam talep oluşturması ve çoğu ülkenin alımlarında daha hızlı hareket etmesiyle Aralık ayından itibaren yüzde 2,9 artış gösterdi. Endeks 169,2 değerini aldı.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi ise Ocak 2020’de, tereyağı, peynir ve yağsız süt tozuna olan güçlü ithalat talebiyle yüzde 0,9 arttı ve 200,6 puan oldu.
Ocak’ta düşüş gözlenen tek endeks, FAO Et Fiyat Endeksi oldu. Çin ve Uzak Doğu’dan yapılan alımların azalmasının yanı sıra domuz ve büyükbaş hayvan etlerinin geniş ihracat elverişliliği nedeniyle 11 aylık bir yükseliş serisini tersine çeviren endeks, Ocak’ta yüzde 4,0 azalarak 182,5 puana geriledi.
FAO 2019 yılında küresel tahıl üretimi için bir önceki yıla göre 2 715 milyon tonluk rekor bir artış öngörerek, yüzde 2,3’lük yükseliş tahmininde bulundu.
Yayımlanan yeni “Tahıl Arz ve Talep Özeti”, Güney Yarımküre’de başlamak üzere olan 2019 iri taneli tahıl hasadı için “karışık” beklentilere dikkat çekti. Arjantin’in mısır mahsulü, elverişli yağışlar, ortalamanın üzerinde ekilen alan, yüksek iç fiyatlar ve güçlü ihracat beklentileri ile fayda sağlayacak şekilde ayarlandı. Soya fasulyesi hasadının yavaş hızı, komşusu Brezilya’da mısır ekiminde gecikmelere yol açtı.
Rekolte düşüşü, Ukrayna ve ABD’de kışlık tahıl ekiminde de bekleniyor. Buna karşılık, resmi tahminlerin kış buğdayı ve Hindistan ve Pakistan’da rekor bir ekili alan gösterdiği Rusya Federasyonu’nda daha çok mahsul öngörülüyor.
FAO, 2019/20 yılında küresel tahıl kullanımı için öngörüsünü bir önceki yıla göre 2 714 milyon tona artışla, yüzde 1,2’ye yükseltti. Bu, ABD’nin yem için kullanılan mısır tahminine yönelik büyük ölçüde resmi bir yukarı yönlü artışı ifade ediyor.
2020’de hasat mevsimlerinin sonlanmasıyla küresel tahıl stoklarının, açılış seviyelerinden daha düşük olan 863.3 milyon tona ulaşması bekleniyor. Elde edilen küresel tahıl stok kullanım oranının, geçmişteki standartlara göre rahat bir seviye olan yüzde 30,9 oranında seyredeceği tahmin ediliyor.
2019/20 yılında küresel tahıl ticaretinin, Avrupa Birliği ve Ukrayna’dan Asya’ya buğday sevkiyatının artmasıyla, ikinci en yüksek rekor seviye olan 420.2 milyon ton ile yüzde 2,3 yükselmesi bekleniyor.