Etem Sevik yazdı: Sosyal Bilimci ve Yazar Coğrafyamız

HABERMAX.Sevgili Okurlar: Coğrafya bilimi, beşerî sistemleri ve yeryüzünü araştırırken, bunlar arasında var olan ilişkiyi sebepleri, sonuçları ve dağılış ilkesine bağlı olarak inceleyen ve sorgulayan bir bilim dalı.

Bu bakımdan yer küre ve insanlar arasındaki ilişkiler coğrafyanın konusunu meydana getiriyor. Coğrafya sözcüğü ise, Yunanca gaia ‘yer’ ve gráphein ‘yazmak, betimlemek’ sözcüklerinden türemiş. Türkçesi yer çizim sözcüğüdür. Coğrafya bilimcileri Gress ve Leinhart’da coğrafyayı 4 özellikle tanımlanan bir bilim alanı olarak görüyor.
Coğrafya biliminin ilişki içinde olduğu disiplinler: Yeryüzündeki mekansal görünümler insanla ve doğayla ilgili çeşitli süreçlerden etkilendiği için Coğrafya bilimi, jeoloji, ekoloji, meteoroloji biyoloji, demografi, siyaset bilimi, sosyoloji, tarih, ekonomi gibi başka pek çok önemli disiplinle ‘bilimsel alan’ ile de ilişki içindedir. Coğrafi verilerin toplandığı başlıca kayıt harita olduğundan, haritacılık ve topografya’ da coğrafya biliminin sürekli yararlandığı alanlardır.
Bu kısa aydınlatıcı bilgileri verdikten sonra Türkiye’mizin coğrafi özelliklerine kısaca değinmeyi istiyorum: Türkiye’miz üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke ve ülkemizde bir iç deniz ve iki boğaz bulunuyor. Dört mevsimin yaşandığı ülkemizde üç farklı iklim tipi görülüyor. Dağlar ise, kuzey paralelinde ilerleyişe sahip. Bölgelere göre yükselti kısaca ova, orman, tepe, dağ şeklinde olarak, batından doğuya doğru artıyor. Ülkemizde bitki örtüsü maki, orman ve bozkırlardan oluşuyor, yanı sıra ovalar, platolar, vadiler ve sıradağlar bulunuyor. Ülkemizde göller, akarsular, yeraltı su kaynakları ve yerüstü tatlı su kaynakları da büyük zenginliklerimiz olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemizde sönmüş volkanik dağlar ve volkanik bölgeler de bulunuyor.

Toprak çeşitleri 1-Taşlı topraklar. 2-Kumlu topraklar. 3-Tınlı topraklar. 4-Killi topraklar. 5-Marnlı topraklar. 6-Humuslu topraklar. 7- Kireçli topraklar.
Türkiye’de Toprak çeşitleri: Türkiye’mizde 3 çeşit toprak türü görülüyor. Bu Toprak çeşitleri bölgelere göre farklılık gösteriyor dolayısıyla dağılımları da farklı bölgelerde oluyor. Ülkemizdeki bulunan toprak çeşitlerini şöyle sıralayabiliriz: Zonal toprak, Azonal toprak ve İntrazonal toprak.