Büyükşehir fıstık çamı için yeniden kolları sıvadı

AHA.Kozak bölgesinin başlıca ürünü çam fıstığındaki verim düşüklüğüne çözüm üretmek için Türkiye Ormancılar Derneği ile protokol imzalayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, pandemiden dolayı ara verdiği çalışmalarına yeniden başladı. Büyükşehir projeyle bölge ekonomisi için önem taşıyan çam fıstığı üretimini yeniden artırmanın yollarını arayacak.

Bergama Kozak bölgesinin en önemli geçim kaynaklarından çam fıstığında üretimin giderek düşmesi üzerine 18 Mart 2019’da Türkiye Ormancılar Derneği ile işbirliği protokolü imzalayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bölgedeki çalışmalarını yeniden başlattı. Kozak Yaylası’nda son 10-12 yılda fıstık çamında görülen verim düşüklüğünün nedenlerini tespit etmek ve çözüm bulmak için başlatılan proje, pandemi nedeniyle verilen kısa aradan sonra yeniden hız kazandı. Bölgeye iki hava kirliliği ölçüm istasyonuyla iki meteoroloji istasyonu kuran Büyükşehir, çam fıstığında verim düşüklüğüne neden olan tüm olasılıkları göz önünde tutarak kapsamlı bir çalışma yürütecek.

Meteorolojik risklere ilişkin ilk veriler
Toprak, yağmur suyu ve yaprak örneklerinin analizi, hastalık, böcek bilimi, polen, hava kirliliği ve meteorolojik nedenlere ilişkin araştırmaların yapılmasının hedeflendiği proje kapsamında bugüne dek önemli adımlar atıldı. Kozak Yaylası Karaveliler ve Aşağıbey mahallelerinde olmak üzere iki hava kirliliği ölçüm istasyonu, Göbeller ve Hacıhamzalar mahallelerinde olmak üzere ise iki meteoroloji istasyonu kuran Büyükşehir, verim düşüklüğüne neden olabilecek meteorolojik risklere ilişkin ilk verileri de almaya başladı.

Tüm olasılıklar göz önüne alınıyor
Projenin bütçesinin büyük bölümünü oluşturan hava kirliliği ölçüm ve meteoroloji istasyonlarının İzmir Büyükşehir Belediyesi sayesinde kurulduğunu söyleyen Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi ve Türkiye Ormancılar Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sezgin Özden “Bu projeyi öncekilerden ve diğer kurumların yürüttüğü projelerden ayıran en önemli tarafı, tüm olasılıkları göz önüne almamız. Mevcut projeler sadece böceğe yoğunlaşmış durumda. Ama biz iklim değişikliğinin de önemli bir etkisinin olduğunu düşünüyoruz. Elbette böcekle mücadele için geliştirdiğimiz yöntemler var ve yakın zamanda uygulamaya başlayacağız. Yürüttüğümüz sosyoekonomik araştırmayla da bölgenin sosyal, kültürel ve ekonomik durumunu analiz edecek, sorunun köylerimizde neden olduğu ekonomik sonuçları bu şekilde anlayacağız. Sosyoekonomik analiz çalışması küçük bütçeli ama elde ettiğimiz veriler sorunun çözümü açısından çok kıymetli olacak. Bu kapsamda üreticiler, köylüler, işletme sahipleri ve kooperatiflerle görüşmeler yaptık. Fıstık üretiminin biyofizik, ekonomik, kültürel ve teknik boyutlarını da anlayıp aksayan yerlere müdahale etme şansımız olacak” dedi.

Kozalaklar toplandı Ormancılık, çevre ve iklim konularında farklı dallardaki birçok akademisyenin birlikte çalıştığı proje kapsamında 2020 yılı Şubat ayında kozalak zararlısı “çam kozalak emici böceği” kışlama alanları ve tuzaklama için arazi çalışmaları tamamlandı. 2020 yılının Mart ayında kozalak ve tohum özellikleri hakkında yapılacak çalışma için Kozak Yaylası’nın her mahallesinde belirlenen alanlarda kozalaklar toplandı. Çalışmalar sonucunda hastalık veya zararlı, iklim değişikliği, hava kirliliği, madencilik ve bunun gibi ihtimallerden hangisi veya hangilerinin verim düşüklüğüne neden olduğu tespit edilecek ve bu tespitler ışığında çözümler üretilmeye çalışılacak.